کشاورزی و مدیریت آب
در جمهوری ازبکستان، یک استراتژی کاملاً فکر شده ای برای توسعه ی کشاورزی، با هدف تضمین امنیت غذایی کشور بطور مداوم، در حال اجرا می باشد. چنین رویکردی برای تولید میوه و سبزیجات به عنوان بخش مهمی از سیستم کلی حمایت از زندگی مردم، حفظ سلامتی آنها و همچنین ایجاد شرایط اشتغال، به یکی از اصلی ترین خط سیر های سیاست اقتصادی و اجتماعی دولت تبدیل شده است.
یکی از اولین اقداماتی که رویکرد دستیابی به استقلال غذایی در ازبکستان را کاملاً تغییر داد، تصمیمی بی سابقه در سال 1989 مبنی بر اختصاص بیش از 400 هزار هکتار زمین حاصل خیز، برای طرح های خانگی در مناطق جمهوری ازبکستان بود.
گام های بعدی در زمینه ی اجرای اصلاحات نهادی و بازاری در بخش کشاورزی، شامل تغییر در ساختار مناطق زیر کشت و کاهش تقریباً 48.5 هزار هکتار مزرعه ی پنبه به خاطر محصولات غلات بود. بدین ترتیب، کشور ازبکستان که سابقاً بیش از 80٪ نیاز خود به غلات را از طریق واردات تامین می کرد، در حوزه ی تولید غلات به خودکفایی رسیده است. هر ساله بیش از 7 میلیون تن غلات، در این کشور تولید می شود و همچنین امکان افزایش چندین برابری این شاخص، از طریق فناوری های پیشرفته وجود دارد.
کشاورزی کشور ما، به طور مداوم نرخ رشد مثبت 7-6% سالیانه را از سال 1997نشان داده است. این امر، افزایش مصرف سرانه ی گوشت تا 1.3 برابر، شیر و محصولات لبنی تا 1.6 برابر، سیب زمینی تا 7 برابر، سبزیجات تا بیش از 2 برابر و میوه تا حدودا 4 برابر را امکان پذیر کرده است.
سهم بخش کشاورزی ازبکستان در تولید ناخالص داخلی، به 17.3٪ از تولید ناخالص داخلی در سال2017 رسیده است. نرخ رشد ثابت این صنعت، 7-6٪ در سال است. این شاخص ها، ازبکستان را به یکی از کشورهای پیشروی اتحادیه ی کشورهای مستقل مشترک المنافع، در خصوص تولید میوه و سبزیجات، میوه ها و انگور تبدیل کرده است، چراکه خاک و شرایط آب و هوایی به ما این امکان را می دهد که تقریباً همه نوع محصولات کشاورزی را پرورش دهیم.
جمهوری ازبکستان برای اولین بار در اقدام خود، از کاشت محصولات کشاورزی مختلف در تمام طول سال، در سال 2017 رونمایی کرد. کشت محصولات با استفاده از روش هیدروپونیک، راه حلی دیگر برای افزایش تولید سبزیجات و میوه های تازه در کشور بود. برنامه ریزی شده است که با استفاده از این روش، 352 هکتار گلخانه در سال 2018 احداث شود. علاوه بر این، فناوری های مربوطه از کره جنوبی، ایران و ژاپن وارد کشور می شوند. این امر باعث می شود که تولید میوه و سبزیجات، تا پایان سال 2020، به 32 میلیون تن برسد.
محصولات اصلی غلات ازبکستان: گندم، جو، ذرت و برنج هستند که در زمین های به شدت حاصل خیز کشت می شوند، اما در عین حال بودجه کافی برای توسعه ی بیشتر از راه جذب فن آوری های پیشرفته را ندارند. کنجد، پیاز، درخت کتان و توتون، برخلاف تقاضای بالایشان، در مقادیر کمی پرورش می یابند. میوه های تازه عمدتا در بازار داخلی کشور مصرف می شوند، در حالی که میوه های خشک صادر می شوند. در شهرهای بزرگ کشور های مستقل مشترک المنافع، تقاضای زیادی برای هندوانه ی ازبکستان وجود دارد که بخاطر طعم منحصر به فردش معروف است.
پوست نژاد گوسفند کاراکول که کالای صادراتی سنتی ست، در بخارا و اطراف آن پرورش داده می شود، اما امروزه، سهم آنها در حجم صادرات کل، ناچیز است. تولید پوست گوسفند کاراکول، از یک میلیون و 400 هزار واحد به 700 هزار واحد کاهش یافته است. گاو، گوسفند و مرغ به طور عمده به منظور استفاده از گوشتشان پرورش می یابند. حدود 3 میلیون گاو در ازبکستان پرورش می یابند که سالانه، 5 میلیون لیتر شیر تولید می کنند. طبق آمار، هر گاو 1600 لیتر شیر تولید می کند که یکی از کمترین مقدارها در بین کشورهای مستقل مشترک المنافع است(در مقایسه با مقدار 2500 لیتر تولید شده توسط هر گاو در سال، در کشور های روسیه، اوکراین و مولداوی). در این خصوص، امکان توسعه ی دامداری، از جمله افزایش عملکرد تولید شیر وجود دارد.
ازبکستان، در طول سال های اخیر به صادر کننده عمده ی محصولات میوه و سبزیجات با کیفیت و رقابتی تبدیل شده است. برای اطمینان از این مطلب، توجه زیادی به مسائل تولید و ذخیره سازی در طول سال می شود. به سرمایه گذاری های قابل توجهی در این زمینه و همینطور معرفی فن آوری های پیشرفته، نیاز می باشد.
کشور های مقصد صادرات محصولات میوه و سبزی و زراعت انگور برای شرابسازی، رو به افزایش می باشند. در حالی که ازبکستان قبلاً به طور معمول، این محصولات را به روسیه، قزاقستان و سایر کشورهای مستقل مشترک المنافع عرضه می کرد، امروزه بیش از 120 کشور در جهان، محصولات خود را از ازبکستان وارد می کنند. به خصوص، به دلیل برقراری صادرات به اندونزی، نروژ، مغولستان، عربستان سعودی، اسلواکی، ایالات متحده آمریکا، تایلند و ژاپن، جغرافیای تحویل محصولات گسترش یافته است.
پتانسیل صادرات بیش از 5 میلیارد دلار برآورد شده است. روسیه و قزاقستان، بازارهای اصلی میوه های ازبکستانی هستند. حدود 60٪ از کل صادرات فقط مربوط به فدراسیون روسیه است. عرضه ی میوه و سبزیجات ازبکستان به روسیه، طی سال اخیر دو برابر شده است. عوارض صادراتی بیشتر کالاها، در تاریخ 15 دسامبر سال 2017 لغو شد. مجوز اکثر محصولات صادراتی نیز لغو شده است. این اقدام باید فعالیت اقتصادی خارجی توسط بنگاه ها را تسهیل بخشد.
ازبکستان یک مارک جدید منفرد به نام UzAgro، برای صادرات میوه ها و سبزیجات راه اندازی کرده است. با توجه به مارک تجاری UzAgro، محصولات فرآوری شده ی کشاورزی و غذایی تازه، قادر خواهند بود که جایگاه شایسته ای را در بازار بین المللی به خود اختصاص دهند.
برنامه ریزی استراتژیک توسعه ی نام تجاری، هزینه هایی را که اکنون صادر کنندگان ازبکستان متحمل شده اند را به حداقل می رساند. تولید بیش از حد یا تولید ناکافی کالاهای مختلف، قیمت گذاری فوری، ضرر در بازارهای پر ریسک به هنگام انتخاب شرکای بالقوه، تدارکات گران قیمت و هزینه های بالای خدمات وام ها و بسیاری دیگر.
امتیازات
پیش بینی شده است که در بازه زمانی 2013 تا 2017، به کاربران زمین و مزارع، به هزینه ایالت، به صورت ترجیحی وام های بلند مدت، برای اجرای آبیاری قطره ای در مساحت 25 هزار هکتار اختصاص داده شود. مزارعي كه در فعاليت هاي خود از تكنولوژي هاي صرفه جويي در مصرف آب استفاده كرده اند، به مدت 5 سال از پرداخت در قبال زمين و ساير ماليات معاف هستند.
تغییراتی در ساختار سازمانی انجمن Uzbekoziqovqatzakhira، به منظور اطمینان از تأمین مداوم محصولات میوه و سبزیجات برای مردم، ایجاد شده است. شاخه های سرزمینی Oziqovqattaminot در جمهوری کاراکالپاکستان، نواحی و شهر تاشکند ایجاد شده است.
فعالیتهای سازمانهایی که عضو انجمن هستند و در فعالیتهای تدارکاتی دخیل هستند، همانند فعالیتهای تجاری ست. بر این اساس، از آنها به عنوان یک شرکت تجاری، مالیات (یک تک پرداخت مالیاتی) گرفته خواهد شد.
در عین حال، این سازمان ها از لحاظ فروش محصولات کشاورزی، از پرداخت یک تک پرداخت مالیاتی برای مدت 5 سال، معاف هستند.
وجوه آزاد شده در رابطه با تأمین مزایای فوق به شرح زیر تقسیم می شوند:
– 50٪ – انجمن های تأمین کننده ی مالی ساخت و نوسازی انبارها، تجهیزات برای پرورش و بسته بندی محصولات غذایی؛
– 50٪ – در اختیار سازمانها است و برای تأمین مالی خرید، بذرکاری و نگهداری میوه و سبزیجات استفاده می شود.
همچنین، مزارع چند رشته ای – مالیات پردازان منفرد، از زمان ثبت نام، برای مدت پنج سال از کلیه مالیات بر درآمد مربوط به کشت محصولات کشاورزی، معاف هستند.
علاوه بر این، در حال حاضر برای مزارع مشغول به فعالیت های متنوع، مقدار نرخ اجاره ی ملک دولتی، تا دو برابر کاهش یافته است. بودجه های معاف از مالیات، توسط مزارع جهت افزایش حجم کشت و فرآوری محصولات کشاورزی معطوف می شوند.
طبق برنامه ی توسعه صنعت تا سال 2020، طی سالهای2020-2016، 170.5 هزار هکتار پنبه و 50 هزار هکتار نواحی غلات در محصولات غذایی قرار خواهند گرفت. این برنامه پیش بینی کرده است که سطح محصولات زراعی سبزیجات و سیب زمینی 1.5 برابر، باغات و باغ های انگور 7 درصد در مقایسه با سال 2015 گسترش یابد. بنابراین، سهم زمین برای محصولات میوه و سبزیجات بیش از 30 درصد خواهد بود.
تا پایان سال 2020، اقدامات برنامه سبب افزایش تولید سیب زمینی تا 35٪، میوه ها تا 23.8٪، انگور تا 17.6٪ و سبزیجات تا 30٪ خواهد شد.
ایجاد 14 مرکز تجاری و لجستیکی در مناطق برای فرآوری، ذخیره سازی، بسته بندی و صادرات میوه و سبزیجات، تا سال 2020 پیش بینی شده است. هنگام سازماندهی آنها، به در دسترس بودن زیرساخت های مناسب که حمل و نقل، ذخیره سازی، مرتب سازی، کالیبراسیون، بسته بندی، صدور گواهینامه و همچنین صادرات با کیفیت را ارائه می دهد، توجه می شود.
وضعیت کلی این صنعت
تولید ماشین‌آلات کشاورزی، یکی از مهم‌ترین بخش‌های استراتژیک برای جمهوری ازبکستان محسوب می‌شود. علاوه بر حجم تولید بالا (حدود 8 هزار دستگاه در سال 2017 که از میان حدود 2/1 هزار تراکتور و 3/0 هزار دستگاه کمباین بوده است) موفقیت مهمی در این صنعت در چند سال گذشته حاصل شده است.
از اول جولای سال 2018، پارک ماشین‌آلات کشاورزی در جمهوری ازبکستان بالغ بر 150486 دستگاه، شامل 57822 دستگاه تراکتور، 58019 دستگاه تجهیزات یدکی، 3608 دستگاه کمباین، 1224 دستگاه ماشین‌آلات برداشت پنبه، 1738 دستگاه تجهیزات برداشت علوفه و 28075 دستگاه انواع دیگر ماشین‌آلات کشاورزی بوده است. از بین تعداد دستگاه‌های فوق، 82921 دستگاه با طول عمر 11 سال یا بیشتر منسوخ شده‌اند؛ از این تعداد، 30412 دستگاه تراکتور، 28071 واحد تجهیزات یدکی، 1131 دستگاه کمباین، 175 دستگاه تجهیزات برداشت پنبه، 919 دستگاه تجهیزات برداشت علوفه، 19894 دستگاه تجهیزات کشت و زرع، 1445 دستگاه تجهیزات لازم برای انواع مختلف کودها و حفاظت از گیاهان و 2473 واحد سایر تجهیزات کشاورزی بوده است که باعث ایجاد کمبود تجهیزات در فصل اوج انجام کارهای کشاورزی می‌شود.
بر اساس تحلیل انجام‌شده روی پارک ماشین‌آلات کشاورزی، تولیدکنندگان محصولات کشاورزی به 100670 واحد تجهیزات کشاورزی بیشتر نیاز دارند، که از این میان، 26139 واحد تراکتور، 34605 دستگاه تجهیزات یدکی، 1149 دستگاه کمباین، 3080 دستگاه ماشین‌آلات برداشت پنبه، 9951 دستگاه تجهیزات برداشت علوفه، 22278 واحد تجهیزات کشت و زرع، 2968 واحد تجهیزات برای انواع مختلف کودها و حفاظت از گیاهان و 500 واحد سایر تجهیزات کشاورزی است.
در عین حال، 1/55 درصد از تجهیزات فعلی به لحاظ عرفی و فیزیکی منسوخ شده‌اند و با سرعت بیشتری نیازی به به‌روزرسانی دارند؛ به خاطر اینکه این کار منجر به افزایش بهره‌وری زمین‌های زیر کشت، رشد بازدهی محصولات و البته افزایش صادرات میوه‌ها و سبزیجات می‌شود.
در جمهوری ازبکستان، انواع مختلف تجهیزات کشاورزی از چندین برند ملی و جهانی مانند ماشین‌آلات کشاورزی JSC Tashkent Plant، ماشین‌آلات کشاورزی JSC Chirchik Plant، JSC Technolog, JSC Aggregate Plant, LLC Agrikhim, JSC Urgenchkormmash, LLC Uz CLAAS Agro, LLC UzKeysMash, LLC UzKeysTractor, LLC DD-Agroteckmash, Kuhn, LLC UzAgrotex Sanoat Invest, LLC Lemken-Chirchik و LLC Amkodor-Agrotechmash هستند که تراکتورهایی با ظرفیت‌های مختلف، کمباین‌های برداشت دانه و علوفه، ماشین‌آلات یدک شونده، ماشین‌آلات جاده‌سازی و تجهیزات ویژه تولید می‌کنند.
برای دوره‌ی زمانی 1 ژانویه‌ی 2018 تا 30 ژوئن 2018، شرکت‌های زیرمجموعه‌ای فوق به طور جمعی بیش از 6000 دستگاه ماشین‌آلات کشاورزی با ارزش بیش از 5/1449 میلیارد سوم ازبکستان تولید کرده‌اند. در عین حال، نرخ رشد تولید و فروش حاکی از وجود تقاضا برای ماشین‌آلات کشاورزی است.
جذابیت‌های سرمایه‌گذاری در این صنعت
اول اینکه این صنعت تقاضای داخلی زیادی دارد. کشاورزی ازبکستان از لحاظ حجم تولید به بیش از 20 درصد تولید ناخالص داخلی رسیده است، حدود 30 درصد از افراد در این حوزه شاغل هستند و یکی از بخش‌های اصلی است که توسعه‌ی پایدار اقتصاد را تضمین می‌کند. طیف گسترده‌ای از محصولات کشاورزی در ازبکستان کشت می‌شود؛ از جمله محصولات صنعتی مانند پنبه، دانه‌های روغنی (آفتاب‌گردان، کلزا، گلرنگ)، سبزیجات، میوه‌جات، خربزه و کدو، انواع خاص مرکبات و محصولات علوفه‌ای که هر کدام از آنها، نه تنها به ماشین‌آلات عمومی کشاورزی، بلکه همچنین به دستگاه‌های ویژه هم نیاز دارند.
دوم اینکه، تقاضای خارجی برای محصولات مهندسی‌شده‌ی کشاورزی را می‌توان حداقل در هزینه‌های برابری با کشورهای همسایه‌ی آسیای مرکزی و افغانستان که مهندسی کشاورزی به اندازه‌ی کافی پیشرفته‌ای ندارند، پشتیبانی کرد.
سوم اینکه، مهندسی کشاورزی در ازبکستان یک مبنای طراحی خاص داشته و پتانسیل علمی-فنی کافی برای توسعه‌ی بیشتر را دارد.
چهارم اینکه، سیستمی برای آموزش پرسنل ایجاد شده است که توانایی نه تنها استفاده، بلکه تولید و طراحی ماشین‌آلات کشاورزی را دارد.
بنابراین، زنجیره‌ای از صنایع به هم پیوسته (که اصطلاحاً به آن خوشه می‌گویند) وجود دارد که امکان ایجاد نسبتاً سریع یک صنعت رقابتی مهندسی مکانیک را فراهم می‌کند؛ صنعتی که می‌تواند در بازارهای داخلی و خارجی کارآمد باشد.
زمینه‌های اصلی این صنعت
1. بهبود بیشتر چارچوب قانون‌گذاری با هدف پشتیبانی از تقاضای روزافزون و دسترسی پیدا کردن به ماشین‌آلات کشاورزی به‌روز شده:
· حفظ مزیت‌های فعلی برای شرکت‌های زیرمجموعه‌ی مهندسی کشاورزی، مشروط به اینکه افزایش سالانه‌ی سطح بومی‌سازی کمتر از 5 درصد نباشد؛
· توسعه و به کارگیری اقدامات اصولی-قانونی با هدف ایجاد یک مقیاس پیش‌رونده برای جمع‌آوری تجهیزات کشاورزی پس از هفت سال از تاریخ تولید، پیاده‌سازی مکرر (ثانویه‌ی) آن، تزریق سرمایه‌های انباشته برای تأمین مجدد سرمایه‌ی در گردش، اجرای برنامه‌های سرمایه‌گذاری برای شرکت‌های کشاورزی و تأمین مالی فروش محصولات نهایی از طریق مؤسسات ویژه‌ی مالی؛
· معرفی استانداردهای زیست‌محیطی در واردات محصولات نهایی؛
· ایجاد یک چارچوب اصولی-قانونی برای تأمین مالی صادرات از طریق شبکه‌ای از شرکت‌های لیزینگ در کشورهای خارجی.
2. ایجاد شرایط مطلوب برای توسعه‌ی بیشتر صنایع مهندسی کشاورزی، ایجاد جذابیت‌های تجاری برای سرمایه‌گذاری در آن با سازماندهی یک پارک فناوری[1] ماشین‌آلات کشاورزی با مشارکت سرمایه‌گذارهای داخلی و خارجی؛
3. توسعه‌ی بیشتر خدمات و امتیازهای بیشتر برای واسطه‌ها؛
4. انتقال مرحله‌ای به یک سیستم تهیه‌ی متمرکز اجزا، مواد خام و تدارکات؛
5. اتخاذ تدابیر ویژه با هدف کاهش هزینه‌ها با به‌روزرسانی ناوگان تجهیزات و همچنین بازنگری در هنجارهای مربوط به هزینه‌ی مواد اولیه و معرفی فناوری‌های جدید که از لحاظ مصرف انرژی مقرون‌به‌صرفه باشند؛
6. افزایش حجم تولید و فروش با ارائه‌ی نرخ بهره‌ی ترجیحی لیزینگ به خریداران؛
7. بالا بردن سطح صلاحیت کارکنان در این حوزه؛
8. گسترش تحقیق و توسعه، اضافه کردن تجهیزات جدید به خط تولید که از لحاظ مصرف انرژی مقرون‌به‌صرفه باشند.
توسعه‌ی انواع جدید محصولات و ارتقای انواع تجهیزات تولیدی موجود
گسترش بیشتر تحقیق و توسعه، به شرکت‌های مهندسی کشاورزی کمک می‌کند تا به انواع جدید تجهیزات کشاورزی دست یابند.
اهداف این کارهای تحقیقاتی به شرح زیر خواهد بود:
· توسعه‌ی یک پلوم ماشینی[2] بر اساس الزامات لازم برای انجام اقدامات آگروتکنیکی[3] به منظور کشت محصولات در طول کاشت، داشت و برداشت، حمل‌ونقل آن و غیره؛
· توسعه‌ی انواع جدید تجهیزات با کارایی بالا و مقرون‌به‌صرفه از لحاظ مصرف انرژی؛
· ایجاد تجهیزات چندمنظوره که امکان پیاده‌سازی هم‌زمان تا 4 عملیات کاشت، داشت و برداشت را فراهم می‌کنند؛
· یکسان‌سازی طرح‌های ماشین‌آلات کشاورزی؛
· توسعه‌ی طراحی یک تراکتور جدید و جامع بومی با افزایش شاخص‌های ارگونومیک. از آنجایی که سرمایه‌گذاری‌ها در بخش تحقیق و توسعه بسیار زمان‌بر بوده و به منابع مالی قابل توجهی نیاز دارند، انتظار می‌رود که دولت به شکل کمک‌های یارانه‌ای، از توسعه‌ی آنها پشتیبانی کند. کار تحقیقاتی، امکان معرفی ماشین‌آلات سازگار با آب‌وهوا و خاک جمهوری ازبکستان را با در نظر گرفتن الزامات برای کار آگروتکنیکی، بهبود فرآیند تولید، عاری از بار مالی به صورت حق امتیاز اعطاشده به شرکای خارجی، فراهم می‌کند.
سرمایه‌گذاری‌ها در تعمیق بومی‌سازی محصولات
جهت سرمایه‌گذاری‌ها در تعمیق بومی‌سازی محصولات در سالهای 2018-2020 امکان تسلط بر پایه‌ی اصلی تجهیزات کشاورزی را فراهم می‌سازد. علاوه بر این، رویدادهای مذکور امکان توسعه‌ی پتانسیل علمی فنی کارکنان مراکز طراحی و فناوری در شرایط عملی را فراهم می‌کنند.
برای دوره‌ی 2018-2020، انتظار تسلط بر تولید پایه‌های اساسی برای تعمیق بومی‌سازی تجهیزات کشاورزی می‌رود:
· ابزارآلات، قالب‌ها و قلاویزها؛
· محصولات ریخته‌گری فلزی؛
· تراکتور و انواع دیگر چرخ‌دنده‌های انتقال؛
· اتاقک‌های ماشین‌آلات کشاورزی خودران (گسترش تولید)؛
· رینگ؛
· محصولات لاستیکی و پلاستیکی؛
· انواع مختلف سخت‌افزارها؛
· قطعات الکتریکی
منابع تأمین مالی فروش محصولات نهایی
· سرمایه‌های خود خریداران
· سرمایه‌های اعتباری بانک‌های تجاری؛
· سرمایه‌های وام گرفته‌شده از مؤسسات مالی خارجی؛
· سرمایه‌های به‌دست‌آمده از منابع مالی بین‌المللی؛
· بودجه‌ی حمایت دولتی از کشاورزی توسط وزارت دارایی جمهوری ازبکستان؛
· سرمایه‌های به‌دست‌آمده از شرکت‌های لیزینگ و سایر مؤسسات مالی؛
· سرمایه‌های به‌دست‌آمده از پرداخت هزینه‌های کاربردی.
منابع تأمین مالی صادرات
· اعتبارات صادراتی هدف بانک‌های داخلی که توسط بانک‌های ملی کشورهای همسایه، مجدداً تأمین مالی شده‌اند.
· جذب سرمایه‌های وام گرفته‌شده از بانک‌های خارجی مربوط به ساکنان کشورهای دیگر؛
· سرمایه‌های شرکت‌های لیزینگ؛
· وام‌های وزارت دارایی جمهوری ازبکستان؛
· سرمایه‌های دریافتی از پرداخت هزینه‌های کاربردی.
منابع تجدید موجودی سرمایه‌ی در گردش
· سرمایه‌های خود شرکت‌ها؛
· وام‌های اخذشده با نرخ بهره‌ی کمتر از 50 درصد نرخ بازپرداخت؛
· وام‌های پیش‌بینی‌شده در مصوبه‌ی ریاست جمهوری ازبکستان به تاریخ 17 نوامبر 2016 با شماره‌ی RP-2685 با عنوان «اقدامات لازم برای سازماندهی فعالیتهای شرکت سهامی Uzagrotechsanoatholding»؛
· سرمایه‌های دریافتی از پرداخت هزینه‌های کاربردی.
منابع تأمین مالی فعالیتهای سرمایه‌گذاری
· سرمایه‌های خود شرکت‌ها؛
· وام‌های اخذشده با نرخ بهره‌ی کمتر از 50 درصد نرخ بازپرداخت؛
· سرمایه‌گذاری‌های شخصی؛
· سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی؛
· سرمایه‌های حاصل از منابع مالی بین‌المللی؛
· سرمایه‌های دریافتی از پرداخت هزینه‌های کاربردی.
شرکای استراتژیک
بنگاه‌های اقتصادی داخلی، برنامه‌های عظیمی در پیش دارند که بیشتر آنها با جذب شرکای استراتژیک خارجی مرتبط هستند. مثال تا پایان امسال، شرکت روسی Rostselmash شروع به مونتاژ ماشین‌آلات خود در تأسیسات کارخانه‌ی ماشین‌آلات کشاورزی Chirchik خواهد کرد.
اولین دسته از ماشین‌آلات روسی تولیدشده در ازبکستان، متشکل از 20 دستگاه ماشین خودران برداشت علوفه از سه نوع مختلف است. طرفین همچنین در مورد مسئله‌ی تسلط مشترک بر مونتاژ دستگاه‌های بسته‌بندی علوفه که تقاضای زیادی هم در کشور دارد، شروع به کار کرده‌اند. تعداد تولیدات آنها در حدود 200 دستگاه در سال خواهد بود. به طور کلی، برآورد تخمینی تقاضای سالیانه در بازار ازبکستان، 300 تا 400 واحد از این واحدها است.
پس از اجرای کامل این پروژه، چند صد دستگاه ماشین‌آلات کشاورزی ساخت روسیه هر ساله در چیرچیک ساخته خواهد شد (حدود هفت مدل دستگاه برداشت علوفه و ماشین چمن‌زنی خودران). علاوه بر این، طرف روسی به تدریج سطح بومی‌سازی محصولات تولیدشده در کشور را افزایش خواهد داد.
پروژه‌ی جالب توجه دیگر به شرح زیر است: موسسه‌ی ریخته‌گری فنی تحقیق و توسعه‌ی علمی بلاروسی BELNIILIT و شرکت Uzagrotechsanoatholding در حال پیاده‌سازی پروژه‌ای برای ساخت اولین ریخته‌گری خودکار کشور برای ماشین‌آلات کشاورزی هستند.
ریخته‌گری به عنوان یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌هایی در نظر گرفته می‌شود که بومی‌سازی عمیقی را ایجاد کرده و امکان کاهش هزینه‌ی تجهیزات کشاورزی و تولید فرآورده‌هایی با ارزش‌افزوده‌ی بالا را فراهم می‌کند. تا به امروز، شرکت BELNIILIT مستندات فنی این پروژه را توسعه داده و برنامه‌ریزی کرده است که تا پایان امسال آن را تکمیل کند.
علاوه بر این، مشارکت در ریخته‌گری، با راه‌آهن ازبکستان هم به طور فعال در حال توسعه است؛ پروژه‌ای که در آن، یک کارخانه‌ی مکانیکی – ریخته‌گری در سال 2013 با هزینه‌ی کل 150 میلیون دلار راه‌اندازی شد. این کارخانه با خطوط فنی شرکت‌های آلمانی تجهیز شده و تنها کارخانه‌ای در منطقه است که می‌تواند محصولات ریخته‌گری برای حمل‌ونقل ریلی تولید کند.
شرکت Uzagrotechsanoatholding از نمایندگان شرکت‌های کره‌ای و ایتالیاییِ فعال در زمینه‌ی تولید تجهیزات کشاورزی دعوت کرده است تا کیفیت و فناوری این ریخته‌گری مکانیکی را به منظور استفاده از ظرفیت آن در بومی‌سازی تولید قطعات در ازبکستان، ارزیابی کنند.
